Mızıka

        

      Henüz mızıkaya yeni gönül vermiş biri olarak böyle bir köşenin benim gibi mızıka sevdalılarına faydalı olacağını düşündüm. Burada vereceğim bilgiler ve yapacağım paylaşımların ne kadar küçük boyutlu olacağını bilsem de birilerine faydalı olması olasılığı beni çokça mutlu edebilir. Fakat mızıka ile daha çok bilgi ve destek için Facebook üzerinden Türkiye Mızıka Platformu grubuna katılabilirsiniz.

          Şunu da belirtmek isterim ki bu sayfada diyatonik mızıka türüyle alakalı bilgiler vereceğim ve bu bilgiler gerek kendi çıkarımlarım gerekse de alıntılar şeklinde olacaktır. Şöyle bir giriş yapmak istersek; bu mızıka türüyle genellikle blues ve rock parçalar çalınır. Yeni başlayan arkadaşlar için önerebileceğim mızıkalar da pek çok yerde görebileceğiniz gibi Hohner in Big River Harp, Special 20, Marine Band, Golden Melody modelleridir. Bu arada kulak aşinalığı ve yararlı bilgiler edinmeniz için bazı usta mızıkacıların isimlerini vereceğim. Bu isimlerin videolarını YouTube dan izleyebilirsiniz. Bkz: Sonny Boy Williamson, Adam Gussow, Christelle Berthon, Brendan Power, Sonny Terry, Little Walter... Ayrıca benim amatör kayıtlarımı da dinlemek isterseniz buyrun bu linkten ulaşabilirsiniz :))  KENDİ KAYITLARIM

        Mızıkanın genel işleyişinden bahsetmek istersek şöyle açıklayabiliriz; içinde reed denilen plakaların titreşmesiyle sesler oluşur. Çıkan sesler mızıkayı çalan kişinin ağız yapısına, ellerine ve diyaframına bağlıdır. Bu alette çoğu aletin aksine sesler insan vücudunda şekillenir. Yani aynı notayı çalan 2 farklı kişiden farklı tonlarda sesler duyabilirsiniz.
   
       Mızıkaya başlarken yapmanız gereken ilk iş deliklerden tek ses çıkarmak ve çıkan sesleri tanımaktır. Tek delikten ses çıkarmak için bilinen 3 yöntem vardır. Bunlar;


1-Dil Yuvarlama 
  Bu yöntem dilinizi U şekline getirerek tek ses almanızı sağlayacak bir yöntemdir. Hem çoğu kişinin yapamadığı genetik bir özellik olduğu için hem de gelişime fazla açık olmayan bir kulvar olduğu için az kullanılan bir yöntemdir.

2-Dudak Büzme
  Bu yöntem en yoğun olarak kullanılandır. Dudaklar mızıkaya yerleştirilir ve büzülerek hava yolu daraltılır. Böylece tek ses alınabilir.

3-Dil Kapama
  Bu yöntem çoğu usta mızıkacı tarafından kullanılır ve gelişime en açık yöntemdir. Bu yöntemde dil ağızın sol kısmına yatırılır ve ağzın sağ tarafında kalan küçük boşluktan üflenir ve çekilir.(Normalde dilinizi mızıkaya koyduğunuzda genelde 3 delik kapanır. Fakat burda önemli olan kaç delik kapattığınız değil, iyi kapatabilmek ve kalan boşluktan tek ses çıkarmaktır) Bu yöntemle kullanılan pek çok teknik vardır ve bu teknikler çalınan melodiye ayrı güzellikler katarak dinleyicileri cezbeder.

       Aşağıda 10 delikli bir diyatonik mızıkada üflerken ve çekerken çıkan notaları gösteren bir resim göreceksiniz. Üstteki notalar üfleyerek, alttakiler ise çekerek çıkan notalardır. A B C D E F G harflerinin karşılık geldiği notalar sırasıyla La Si Do Re Mi Fa Sol dür.

BEND HAKKINDA

       Bu resimde ana notaların altında ve üstünde gördüğünüz diğer notalar 'bend' denilen bir tenknikle çıkartılır ve bu teknik blues müziğin olmazsa olmazıdır.İlk 6 delikte çekerek, son 3 delikte ise üfleyerek bend yapılır.  Bend tekniğini birinin anlatımıyla kavramak biraz zor bir iştir ama bu tekniği kavramak için yapabileceğiniz bazı şeylerden bahsedeceğim. Öncelikle AP Tuner veya Bendometer (Bu programda bazı hatalar çıkmaktadır çözümlerini ben de pek bilmiyorum, fakat mızıka için çok kullanışlı bir programdır) programlarından birini indirmelisiniz. Bu programlar sayesinde çıkardığınız sesleri görebileceksiniz bu da demek oluyor ki bend denemeleri yaparken başarılı olup olmadığınızı rahatça anlayabileceksiniz. Bend yapımına gelirsek, bendin mantığı mızıka içinde plakaları daha fazla oynatmaktır. Bunu dilinizin, çenenizin ve ağzınızın hareketleriyle deneyerek uygulayabilirsiniz.